Theo Science Alert, sinh vật lạ được các nhà khoa học đặt tên là Barroeca monosierra, thuộc nhóm vi khuẩn choanoflagellates.
Nó là một dạng sinh vật đơn bào có thể tụ tập lại với nhau để tạo thành quần thể để rồi quần thể đó hoạt động như một cơ thể đa bào duy nhất.
Thế nhưng, Barroeca monosierra có nhiều điểm khác biệt so với các loài khác cùng nhóm.
Các cụm “sinh vật lạ hồ Mono” kết thành hình cầu và hình ảnh hiển vi một cụm được nhuộm bằng thuốc nhuộm hình quang, cho thấy nhiều vi khuẩn khác bị chúng nhốt bên trong – Ảnh: Alain Garcia De Las Bayonas
Một nhóm nhà nghiên cứu từ Mỹ, Anh và Tây Ban Nha đã tìm thấy sinh vật lạ này trong hồ Mono tại Mỹ, một hồ nước có thành phần cực đoan và hoàn toàn không phù hợp với sự sống theo định nghĩa thông thường.
Tọa lạc tại California, “hồ nước độc” này mặn gấp 3 lần Thái Bình Dương và chứa đầy clorua, cacbonat và sunfat tích tụ trong hơn 80.000 năm. Chỉ có vài sinh vật bé nhỏ, kỳ quặc sống được nơi đó.
Thế nhưng, đây dường như là miền đất hứa dành cho sinh vật lạ mà nhóm nghiên cứu vừa tìm được.
Chúng phát triển mạnh trong hồ Môn, hình thành các quần thể gồm gần 100 tế bào, lớn hơn gấp 4 lần so với các loài cùng nhóm.
Những sinh vật đơn bào này có vẻ giống tế bào tinh trùng, với đuôi dài gọi là roi mà chúng dùng để đẩy mình bơi. Khi chúng hình thành đàn, các cá thể hướng roi ra ngoài để giúp cả đàn xoay tròn và lăn tròn như một quả cầu gai.
Ở các quần thể choanoflagellates. khác, đầu của mỗi sinh vật gặp nhau ở giữa.
Nhưng ở các quần thể Barroeca monosierra này, phần giữa rỗng, với các tế bào được kết nối bằng ma trận ngoại bào protein và carbohydrate.
Ngạc nhiên hơn, khi phân tích, các nhà khoa học lại phát hiện một mớ DNA hỗn loạn ở phần giữa được cho là rỗng này.
Các đầu dò RNA cho thấy sự hiện diện của vi khuẩn ở đó, trong khi các thí nghiệm với axit amin huỳnh quang cho thấy chúng vẫn còn sống chứ không chỉ là những mẩu thức ăn thừa từ bữa ăn trước đó của cụm Barroeca monosierra.
Cấu trúc trông giống như đàn sinh vật lạ này đã bao vây, nuôi nhốt nhiều loài khác bên trong vòng vây của chúng.
Nhưng trong một thí nghiệm khác, các tác giả phát hiện đàn vi khuẩn bên trong đã chủ động chui vào và tạo nên một quần thể cộng sinh với đàn sinh vật lạ.
Chưa bao giờ nhóm vi sinh vật này hay bất kỳ thứ gì tương tự được biết đến với khả năng sống cộng sinh với vi khuẩn.
Điều đó biến cả cụm sinh vật lạ thành một thứ giống như một cá thể đa bào cùng kiểu với chúng ta và sở hữu một hệ vi sinh vật riêng trong đường ruột.
Theo bài công bố trên tạp chí khoa học mBio, chính điều đó khiến các nhà khoa học nghi ngờ rằng loài sinh vật lạ lùng này là hậu duệ của một loài tổ tiên hàng tỉ năm trước đóng vai trò quan trọng trong sự tiến hóa của sinh vật Trái Đất.
Đó là bước nhảy vọt từ sự sống đơn bào đơn giản thành sinh vật đa bào.
Sinh vật lạ hồ Mono vẫn đang được các nhà khoa học chăm sóc với kỳ vọng tìm thêm những chi tiết giúp giải thích nguồn gốc của sự sống đa bào phức tạp từ chính cơ thể chúng, cũng là giải thích về nguồn gốc của chính chúng ta.
